Parsek
Njësi e:
- Gjatësia astronomike / distanca
Përdorim mbarëbotëror:
- Global
Përshkrimi:
Një parsek është një njësi gjatësie e barasvlershme me rreth 20 biliard (20,000,000,000,000) milje, 31 biliard kilometra, ose 206,264 herë më shumë se distanca nga Toka në Diell.
Një parsek është gjithashtu e barasvlershme me rreth 3.26 vite-dritë (distanca e udhëtimit nëse do të lëviznit me shpejtësinë e dritës për tre vjet e tre muaj).
Përkufizim:
Astronomët përdornin trigonometrinë për të përllogaritur distancën e yjeve shumë kohë përpara se të përdorej termi parsek, por njësia e re bëri që të ishte më e lehtë të konceptoheshin distancat e paimagjinueshme.
Një parsek është distanca që ka nga dielli një objekt astronomik i cili ka një kënd paralaks prej një harku sekondë (1/3600 e një grade). Këndi paralaks gjendet duke matur lëvizjen e paralaksit (apo lëvizjen e dukshme të një ylli në lidhje me yje të tjera më të qëndrueshme dhe më të largëta) kur ylli shikojet nga ana e kundërt nga Dielli (një interval prej gjashtë muajsh nga Toka). Këndi i paralaksit përftohet duke përgjysmuar diferencën këndore të matjeve.
Pasi gjendet këndi i paralaksit, mund të përllogaritësh distancën e një ylli duke përdorur trigonometrinë, kjo pasi dimë distancën e Tokës nga Dielli. Distanca e një trupi nga Dielli me një paralaks prej 1 harku sekondë u përkufizua si një njësi dhe, falë T
Origjina:
Termi parsek u shpik nga astronomi britanik Herbert Holl Tërneri në vitin 1913. Një njësi largësie e dobishme në astronomi ishte gjetur, por nuk kishte një emër, dhe Astronomi Mbretëror kërkoi disa sugjerime. U pranua sugjerimi i Tërnerit. Parsek rrjedhë nga përkufizimi i njësisë që tregon distancën nga dielli të një objekti astronomik, i cili ka një kënd paralaksi prej një harksekonde.
Referenca të përbashkëta:
- Proxima Centauri – ylli më i afërt me Tokën, përveç Diellit, është 1.29 pesek larg.
- Qendra e Rrugës së Qumështit është mbi 8 kpc larg nga Toka.
Konteksti i përdorimit:
Astronomia – pavarësisht distancës së madhe që përshkruan, parseku është relativisht një njësi e vogël në termat astronomik. Megaparseku (Mpc) përdoret zakonisht për të përshkruar distanca prej një milion parsekë.
Njësitë përbërëse:
- Asnjë
Shumëfishuesit:
- kiloparsek (kpc) - 1,000 pc
- megaparsek (Mpc) - 1,000,000 pc
- gigaparsek (Gpc) - 1,000,000,000 pc
